Chỉ trong vòng 1 năm, TikTok liên tục tái cấu trúc lực lượng kiểm duyệt nội dung tại châu Âu – động thái làm dấy lên nhiều mối quan ngại về sự an toàn thông tin lẫn trách nhiệm xã hội của các nền tảng mạng xã hội lớn. Sau khi đóng cửa trung tâm kiểm duyệt nội dung ở Amsterdam năm 2024 với hơn 300 nhân sự bị cắt giảm, vào cuối tháng 7/2025, một lần nữa TikTok cắt giảm toàn bộ khoảng 150 nhân viên thuộc nhóm Trust and Safety tại Berlin, Đức, trao lại vai trò này cho công nghệ AI và các công ty gia công bên ngoài.
1. Tổng quan: Chuyển giao kiểm duyệt nội dung từ con người sang AI, outsourcing
Đợt cắt giảm tại Berlin là phần tiếp theo sau khi TikTok rút khỏi trung tâm kiểm duyệt Amsterdam năm 2024, khi hơn 300 vị trí kiểm duyệt đa ngữ (tiếng Hà Lan, Anh, Ý) bị loại bỏ và chuyển giao công việc cho các bên thứ ba phối hợp AI. Riêng tại Berlin, có 11 reviewer chuyên trách nội dung tiếng Hà Lan.
Trend này không chỉ diễn ra ở châu Âu, mà là động thái mang tính toàn cầu của TikTok/ByteDance, nằm trong chiến lược tối ưu chi phí, tăng cường tự động hóa – nhưng cũng mang lại không ít rủi ro.
2. Nội dung bài toán AI kiểm duyệt: Gánh lo về an toàn, phân biệt nhầm lẫn
Cựu nhân viên và đại diện công đoàn Đức (Ver.di) cảnh báo: đội ngũ kiểm duyệt vốn đã thiếu người, càng chịu áp lực với sự bùng nổ của nội dung độc hại. AI hiện tại khó có thể phân biệt được các niềm tin, hành động nguy hiểm được ngụy trang bằng biểu tượng (emoji), từ mã hóa, âm nhạc hoặc các motif văn hóa tinh vi. Đã từng có trường hợp AI đánh nhầm các biểu tượng như rainbow flag thành nội dung nhạy cảm. Dẫn đến nguy cơ kiểm duyệt nhầm (false positives) cũng như để lọt nội dung nguy hiểm.
3. Quyết liệt đình công, phản đối và vai trò của công đoàn
Ngay sau khi thông báo sa thải được đưa ra, ngày 17/7/2025 khoảng 50 nhân viên đã cắm trại biểu tình ở Berlin với khẩu hiệu “We trained your machines—pay us what we deserve”. Công đoàn dịch vụ Đức (Ver.di), cùng tổ chức quốc tế UNI Global Union, tuyên bố sẽ có hành động mạnh nếu TikTok không ngừng lộ trình cắt giảm nhân sự. Đặc biệt, vấn đề lương thưởng, đào tạo AI bằng dữ liệu và chuyên môn của chính các moderator bị sa thải trở thành điểm nóng trong tranh cãi.
4. TikTok nói gì? Cơ hội và thách thức cho hệ sinh thái seller
-
TikTok khẳng định phần lớn nội dung vi phạm đã được AI phát hiện và loại bỏ tự động. Tuy nhiên, hãng vẫn cam kết giữ lại công đoạn kiểm duyệt thủ công, song sẽ do các đối tác outsourcing đảm nhiệm thay vì tự vận hành.
-
Với các cross-border sellers, đặc biệt bán tại thị trường Mỹ, EU, việc AI kiểm duyệt quá “tay máy”, hoặc thiếu tính nhạy cảm về văn hóa, có thể khiến nội dung sản phẩm, livestream, bình luận bị kiểm duyệt oan, ảnh hưởng đến chuyển đổi và trải nghiệm khách hàng. Ngược lại, nếu AI lỏng lẻo, thương hiệu dễ bị gắn mác tiêu cực vì nội dung độc hại xuất hiện trên kênh bán hàng.
5. So sánh với xu hướng ngành: Toàn cảnh kiểm duyệt nội dung số
TikTok không đơn độc trong xu hướng này. Facebook, Instagram, YouTube đều tăng tỷ lệ tự động hóa kiểm duyệt, tận dụng lợi thế AI để tiết giảm chi phí, rút ngắn thời gian phản hồi. Tuy nhiên, các công ty này cũng thường xuyên phải đối mặt với khiếu nại về kiểm duyệt quá chặt hoặc để lọt nội dung nguy hiểm, nhất là trong môi trường cross-border, đa ngôn ngữ và đa văn hóa như hiện nay.
6. Lời khuyên cho cross-border seller và marketers
-
Chuẩn hóa nội dung: Hạn chế sử dụng emoji, từ lóng, ảnh ám chỉ nhạy cảm khi sản xuất video/content.
-
Test kênh thường xuyên: Kiểm tra nội dung đăng tải trên nhiều tài khoản, khu vực để kiểm soát nguy cơ bị block/ban oan.
-
Theo dõi thay đổi chính sách: Nắm sát guideline mới từ TikTok Shop và thử nghiệm phản ứng của AI moderation.
———————-
Tham gia Facebook group EFE – Cộng đồng thực chiến Cross-border E-com để giao lưu, học hỏi cùng anh em seller khác tại đây!
Đọc thêm các bài cập nhật tin tức thị trường tương tự được EFE biên tập tại đây!
———————-
Nguồn tham khảo
Channel News Asia: https://www.channelnewsasia.com/business/tiktok-layoffs-trust-safety-unit-restructure-4949386
Net Influencer: https://www.netinfluencer.com/tiktok-staff-on-strike-in-germany-as-ai-replaces-moderators/
Opporture: https://www.opporture.org/content-moderation/comparing-how-ai-and-human-moderate-content/
Oversight Board: https://www.oversightboard.com/news/content-moderation-in-a-new-era-for-ai-and-automation/
People Matters: https://www.peoplemattersglobal.com/news/diversity/is-indonesia-inclusive-of-differently-abled-workers-44465
